Verduurzaming en digitalisering in de kunststofindustrie gaan hand in hand

Onder druk van de markt en wetgeving maakt de duurzame transitie in Nederland steeds meer vaart. Waar Nederland nog het slechtste jongetje van de klas was wat betreft groene stroom, zijn we ondertussen (afhankelijk van hoe je meet) wereldkampioen zonne-energie. Hoewel het mooi is om te zien hoe Nederland innoveert en investeert, blijft de transitie voor met name de maakindustrie een grote uitdaging.

De productieprocessen zijn bijzonder intensief en er zijn soms nog geen alternatieven voor niet-duurzame grondstoffen. Tegelijkertijd kan de productie niet stilstaan omdat de eindproducten onmisbaar zijn; de kunststofindustrie maakt een scala aan onderdelen en eindproducten voor toepassingen in onder meer de industrie en handel, de bouwnijverheid, de verpakkingsindustrie, de auto-industrie en consumentenproducten.

Dat grondstoffen maar beperkt vervangbaar zijn door biologisch afbreekbare alternatieven betekent niet dat de kunststofindustrie achterover kan leunen. Innovatie vindt ook op andere manieren plaats, met name in de vorm van digitalisering. Dit soort innovaties kunnen direct duurzame winst opleveren door efficiëntere circulaire processen te realiseren, en door organisaties klaar te stomen om hun duurzaamheid op te schalen. De rol van groeiende datastromen en ERP-systemen mag hierin niet worden onderschat.

Vergroenen versus optimaliseren

Enterprise Resource Planning (ERP) software is de ruggengraat van vele moderne bedrijven en vormt een onmisbare schakel in een het digitaliseringstraject van veel bedrijven in de maakindustrie. Daarmee bereik je efficiëntie en in de kunststoffenindustrie kan dit ook een belangrijke rol vervullen bij de verduurzaming. Al die belangrijke producten die de sector ons biedt, zijn namelijk vaak moeilijk afbreekbaar. Dit in combinatie met hoe onze afvalbeheersystemen werken en het wegwerpgedrag van de eindgebruiker leidt er helaas toe dat kunststoffen terecht kunnen komen op plekken terecht waar het niet hoort. Zo bestaat naar schatting ongeveer 80% van al het afval in de oceanen uit plastic en zijn er zelfs microplastics aangetroffen in de Marianentrog, de diepste plek in de oceaan.

Op zaken zoals wegwerpgedrag is de invloed van de industrie natuurlijk maar beperkt, maar het kan toch proberen zelf een kleinere impact te realiseren door zwaar in te zetten op zuiniger verbruik en de optimalisatie van productie- en recyclingprocessen. Onder andere dankzij de intrede van het Internet of Things (IoT) waarbij veel productiesystemen digitaal verbonden zijn, beschikt de maakindustrie over steeds meer waardevolle data die dit soort optimalisaties mogelijk maken. Naast al die data is het gebruik van een modern ERP-systeem een tweede vereiste om dat te realiseren. Deze moet sterke IoT mogelijkheden bieden en recycling stromen aan productiesystemen kunnen knopen om zo afval te voorkomen. Voor zuiniger gebruik is het belangrijk dat deze kortere doorlooptijden, foutreductie en kwaliteitsverbetering helpt realiseren.

Inhaken op innovatie

Buiten dat digitalisering de duurzaamheid van een organisatie zo direct kan verbeteren, is het belangrijk om de flexibiliteit te verhogen om duurzame innovatie snel te kunnen omarmen. Door data zoals uren, materialen, voorraden en capaciteit te bundelen in één overzichtelijk systeem creëer je een “single source of truth”, oftewel een enkele bron van waarheid. Die terminologie vindt zijn oorsprong in de zeer dynamische tech sector, waar veel ervaring is met het efficiënt bundelen van data. Hier is vroeg ingezien dat wanneer veranderingen elkaar in rap tempo opvolgen, inzichtelijkheid essentieel is voor veerkracht en een langdurig houdbare bedrijfsvoering. Een single source of truth functioneert als een eenduidige bron waar je in één klap alle relevante en altijd up-to-date informatie van het gehele bedrijf kan raadplegen. Dit versimpelt het verkrijgen van accurate inzichten enorm.

De kunststofindustrie kan hier zijn voordeel mee doen. De maakindustrie is complex en investeringen in nieuwe machines of processen vragen om relatief veel middelen, waardoor het omarmen van duurzame innovaties alsnog uitdagend kan zijn wanneer die zich uiteindelijk voordoen. Digitalisering en het creëren van een single source of truth kan de complexiteit ontrafelen waardoor het duidelijk wordt waar duurzaam innoveren wél mogelijk is én wat er nodig is om naar duurzame innovaties op grote schaal toe te werken.

Digitalisering biedt kortom geen oplossing voor de duurzaamheidsproblemen in de complexe kunststofindustrie, maar het vormt wel een onmiskenbare schakel. Zowel in het maximaliseren van de impact die bedrijven nu kunnen maken als in het klaarstomen van bedrijven voor een duurzamere toekomst. Digitalisering kan helpen met het verbeteren van duurzaamheid en verkregen inzichten kunnen ook innovatie in het algemeen en het concurrerende vermogen ondersteunen. Een prachtige case waar goede zaken doen ook goed is voor de planeet.

Dit artikel is oorspronkelijk gepubliceerd op het nieuwsplatform IndustrieVandaag